Verduurzamingsplan gemeentelijk vastgoed

20 maart 2025
Het college van B en W heeft ingestemd met de voorstellen ‘Verduurzamingsplan gemeentelijk vastgoed’ en ‘Aanpak herstel constructieve vloeren en verduurzaming Raadhuis’ die in samenhang zijn besproken. Het verduurzamingsplan vormt de leidraad voor het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed en het behalen van verduurzamingsdoelen tot 2050, die zijn opgenomen in het coalitieakkoord 2022-2026.

De ‘Aanpak herstel constructieve vloeren en verduurzaming Raadhuis’, omvat het plan voor het toekomstbestendige herstel van beschadigde betonvloeren, en de verduurzaming van het rijksmonumentale Raadhuis, dat onderdeel uitmaakt van het gemeentelijk vastgoed.

Het verduurzamingsplan voor gemeentelijk vastgoed is opgesteld in lijn met de gemeentelijke en nationale klimaatdoelen en de Omgevingsvisie. Het plan heeft als doel om voor het gemeentelijk vastgoed in 2030 een  CO2-reductie van 55% te realiseren, en beoogt volledig aardgasvrij vastgoed in 2040 en CO2-neutraal vastgoed in 2050. Naast het behalen van de klimaatdoelen wil de gemeente met dit plan het goede voorbeeld geven door het eigen vastgoed op een kosteneffectieve manier te verduurzamen. 

Gerben van Voorden, wethouder Klimaat en energie: “Hilversum vervult een voortrekkersrol in de energietransitie door zich te richten op energie-efficiëntie, het verminderen van fossiele brandstoffen en het compenseren van resterende emissies. Het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed is hiervan een belangrijk onderdeel om energiebesparing te realiseren en CO2-uitstoot te verminderen.”

Gefaseerde aanpak

De verduurzaming wordt gefaseerd uitgevoerd, met als basis voor de eerste fase van het plan (2025-2030) een combinatie van bouwkundig isoleren, aanpassing van installaties en energieopwekking, en het gasloos maken van de gebouwen. Gekozen is voor het scenario met de meest gunstige verhouding tussen financiële kosten, opbrengsten en CO₂-reductie.

Investeringskrediet 

De totale benodigde investering voor de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed in de eerste fase (2025-2030) wordt geraamd op  € 9.240.000. Daarnaast worden subsidies aangevraagd die tot 40% van de kosten kunnen dekken. Voor de uitvoering van de eerste fase van het plan is de goedkeuring van het investeringskrediet van € 5.544.000 door de gemeenteraad nodig. Dit krediet zal worden aangemeld bij de voorjaarsnota 2025.

Energiebesparing

Tegenover de investering in verduurzaming staat een aanzienlijke energiebesparing, die zal leiden tot lagere energiekosten. Dit zorgt voor een gunstiger financieel resultaat op de lange termijn, doordat de energiebesparing de kosten van de investering deels dekt.

Verduurzaming van het Raadhuis 

Het Hilversumse Raadhuis is onderdeel van het gemeentelijk vastgoed en daarmee van de het ‘Verduurzamingsplan gemeentelijk vastgoed’ dat is gekoppeld aan de ‘Aanpak herstel constructieve vloeren en verduurzaming Raadhuis’. Dit integrale plan omvat het verduurzamen van het Raadhuis, waarbij de arbo-eisen met betrekking tot onder meer ventilatie worden meegenomen, de aanpak van de constructievloeren en de integrale huisvestingsvisie van het Raadhuis. 

Toekomstbestendige oplossing voor herstel betonvloeren

Eind 2022 is schade geconstateerd aan de wapening van de betonvloeren van het Rijksmonumentale Hilversumse Raadhuis als gevolg van chlorideaantasting. Ook heeft het gebouw een laag energielabel F door slechte isolatie en inefficiënte verwarmingssystemen.
Voor een toekomstbestendige oplossing worden de risicovloeren vervangen en tegelijkertijd verduurzamingsmaatregelen toegepast, met een geïntegreerde vloerverwarming en koeling. Deze aanpak combineert veiligheid en duurzaamheid. De kosten voor het herstellen van de vloeren zijn begroot op € 7.640.000.

Floris Voorink, wethouder Vastgoed: “Het Hilversumse Raadhuis is een van onze meest iconische gebouwen en wordt beschouwd als belangrijkste werk van de architect Willem Marinus Dudok. Het werd in 1931 in gebruik genomen. In de periode tussen 1989 en 1995 is het Raadhuis gerestaureerd. Nu gaan we het gebouw, net als de andere gebouwen in onze vastgoedportefeuille, toekomstbestendig verduurzamen voor de komende decennia. Dat de vloeren zijn aangetast is een tegenvaller, maar ook dat hoort bij het in stand houden van ons vastgoed en biedt ons nu tegelijkertijd de mogelijkheid om ze te verduurzamen.” 

Chloride in dekvloer oorzaak van schade 

Chlorideaantasting is een proces waarbij de wapening door corrosie oplost. Dit komt vaak voor bij oudere betonconstructies en kan leiden tot verzwakking van vloeren en daarmee voor onveilige situaties. De chloriden in de vloeren van het Raadhuis blijken het gevolg van de houtwolmagnesiet dekvloer die bij de bouw van het Raadhuis, bijna 100 jaar geleden, op de constructieve vloer is aangebracht. In deze dekvloer zitten chloriden die zijn ingedrongen in de constructieve betonvloer en hebben gezorgd voor een degradatie van het staal in deze vloeren. De aantasting van het staal leidt tot een degradatie van de draagcapaciteit van de betonvloeren. 

Veiligheid waarborgen en verdere schade voorkomen

Met de beoogde aanpak worden passende maatregelen getroffen om de veiligheid van het Raadhuis te waarborgen en verdere schade te voorkomen. Op dit moment is er geen sprake van een gevaarlijke situatie. Zonder preventieve maatregelen ontwikkelt de corrosie zich echter in de toekomst verder, met mogelijke gevolgen voor de (constructieve) veiligheid van het gebouw. Het exacte tijdsverloop hiervan is onzeker en verschilt per ruimte. Op de plekken waar marmeren tegels liggen komt geen aantasting voor, en hoeven de vloeren niet vervangen te worden. 

Tijdelijke alternatieve huisvesting

Tijdens de uitvoering van de verduurzamingsmaatregelen blijven de meeste panden in gebruik. Voor het Raadhuis is de situatie anders omdat de werkzaamheden, in combinatie met de aanpak van de vloeren, gevolgen hebben voor zowel de bedrijfsvoering als de beschikbaarheid van het pand voor de gemeentebestuurders en ambtenaren. De tijdelijke huisvestingskosten, voor een periode van twee jaar, worden bij de verdere uitwerking van de tijdelijk huisvesting begroot. 

Vervolgstappen 

Er zal een gespecialiseerde aannemer worden geselecteerd voor de uitvoering, met inachtneming van de monumentale status van het Raadhuis. De voorbereiding neemt naar verwachting minimaal een jaar in beslag. De start van de werkzaamheden staat voor 2028 gepland. Met de verduurzaming van het overige vastgoed wordt volgend jaar gestart. De besluiten worden nog ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad