Joop: “Ik vind dat we de geschiedenis, de verwerpelijkheid van het nazisme nooit mogen vergeten. Dat het rechtsextremisme in Europa weer opvlamt, vind ik zorgwekkend genoeg. De Februaristaking is méér dan alleen geschiedenis, het is een reminder. In Hilversum waren 2.500 inwoners van Joodse afkomst, daarvan overleefden maar 200 de oorlog. Mensen zoals jij en ik. De Februaristaking heeft dat niet kunnen verhinderen, maar dat maakt het als protest niet minder belangrijk. Het was een dapper protest: Ondanks de dreiging door de Duitse bezetter kwamen toch zoveel burgers in opstand. Dat is wat we herdenken op 26 februari.”
Vaste plaats en dag
“De eerste keer dat ik zelf bij de herdenking in Hilversum was, was in 2018. Dat liep niet zo lekker. Toenmalig burgemeester Pieter Broertjes vond dat Hilversum een waardige herdenking verdiende. Daar was ik het mee eens en dat hebben we toen met een groepje opgepakt. We hebben de herdenking een vaste plek gegeven: het NSF-kunstwerk. Later kwam daar een plaquette bij, ter herinnering aan de Februaristaking. Op die plek stond vroeger de NSF-fabriek. En een vaste dag: 26 februari, de dag van de grote demonstratie. Want er was niet alleen een staking, maar ook een grote demonstratie waarbij 10.000 mensen op de been kwamen. Dat was indrukwekkend. Daar mogen we als Hilversum best trots op zijn.”
Hilversum geen fijne plek
“Het verhaal gaat dat Hilversummer Gerrit Meerbeek, die bij Fokker in Amsterdam werkte, de staking in Amsterdam zag en thuis meteen naar de NSF ging om mensen op te roepen om ook het werk neer te leggen. Dat kreeg navolging. Er was een breed gevoel van onvrede onder de arbeiders tegen de Duitse bezetting en de vervolging van Joden. Ze zeiden ‘we pikken het niet’. Dat was extra dapper, want Hilversum was helemaal niet zo’n fijne plek om te zijn tijdens de oorlog. Hilversum was één van de eerste plaatsen met een NSB-burgemeester. Ook waren het raadhuis en veel villa’s geconfisqueerd. Het stikte hier van de nazi’s.”
Programma herdenking Februaristaking Hilversum
De herdenking van de Februaristaking is maandag 26 februari 2024 om 17.00 uur op Seinhorst aan de Jan van der Heijdenstraat. Er zijn toespraken van burgemeester Gerhard van den Top, FNV-vicevoorzitter Kitty Jong en comité-erelid Pieter Broertjes, die het beroemde gedicht Verzet begint niet met grote woorden van Remco Campert zal voordragen. De Hilversumse violist Alexander Later en zijn dochter Isolde zorgen voor een muzikale afsluiting. Ook is er een poëzievoordracht door PhOEbeTRY. Voor koffie en warme chocolademelk wordt gezorgd. Het volledige programma vindt u op februaristakinghilversum.nl.
Beeldmateriaal van de Februaristaking gezocht!
Het Herdenkingscomité Februaristaking is al een aantal jaar op zoek naar beeldmateriaal van de Februaristaking. Joop Lahaise: “Het allermooist zijn bewegende beelden, maar foto’s zijn ook heel welkom. Zijn er Hilversummers die onder in de kast foto’s van ouders of grootouders hebben van de staking en/of de demonstratie? Neemt contact met ons op. Dat zou geweldig zijn.” U neemt contact op met het comité via februaristakinghilversum.nl.
Beeld: Optocht met vrachtauto in kader van de Februaristaking op de ´s-Gravelandseweg bij de Kei in 1955.
Credits: Jacques Steven/Gooi en Vecht Historisch