Het ‘Toekomstplan Zonnestraal’ is een volgende stap in de ontwikkeling van het gebied en past binnen de door de gemeenteraad vastgestelde gebiedskader (januari 2024). De initiatiefnemers hebben afgelopen jaar uitgebreid samengewerkt met Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE), de Provincie Noord-Holland, de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en Monumenten (CRK&M) van de gemeente en de huidige gebruikers en omwonenden van het landgoed om tot een integraal plan te komen.
Wethouder Gerben van Voorden (Zorg en samenleving): “Met de rijke mix aan gezondheidsvoorzieningen die op het landgoed een plek krijgen in combinatie met de prachtige omgeving hoop ik dat hier de toekomst van de zorg wordt bedacht. En dat er op Zonnestraal een cultuur wordt gecreëerd waar mensen naar elkaar omzien en met elkaar nadenken over innovatie in de zorg en hoe de omgeving kan bijdragen aan een goede gezondheid. Zonnestraal wordt het icoon voor een gezondere wereld!”
Zorg van de toekomst
In de nieuwe plannen wordt het verpleeghuis Zonnehoeve dat nu midden op het landgoed staat verplaatst naar de rand van het landgoed, bij de Kleine Eng Noord. Het nieuwe hoofdgebouw en bijhuizen zullen samen een woon- en werkgemeenschap vormen waar mensen kunnen blijven wonen die zorg nodig hebben en in de zorg werken.
Door de sloop van Zonnehoeve komt er ruimte vrij voor het bouwen van een nieuw campuspaviljoen dat zich zal richten op educatie en innovatief onderzoek. Kleinschalige horeca, conferenties en een gastenverblijf van maximaal 80 kamers dragen bij aan het goed functioneren van de campus. En maken dat het landgoed ook behouden kan blijven voor de lange termijn. Al deze activiteiten zijn ondersteunend aan de hoofdfunctie van gezondheid en preventie.
Op de Kleine Eng Zuid – waar nu grotendeels de Kwekerij zit – zijn er plannen opgenomen voor de ontwikkeling van een natuurinclusieve boerderij met ruimte voor een kas en een schuur. Bodemverstoring, kunstmest en bestrijdingsmiddelen zijn taboe en er worden poeltjes aangelegd voor de beesten.
Flinke afname bouwmogelijkheden
In totaal wordt er 2.000 m2 oppervlakte aan bebouwing toegevoegd aan het bestaande aantal vierkante meters vloeroppervlakte op het landgoed. In het huidige bestemmingsplan is momenteel een toevoeging van 11.000 m2 vloeroppervlakte aan bebouwing toegestaan. Dat betekent een grote afname van de bouwmogelijkheden op het landgoed.
De monumenten op het landgoed, zoals het Sanatorium en de Pampushoeve, lenen zich vanwege hun monumentale status niet altijd goed voor verhuur aan gebruikers uit gezondheidszorg. Om de leegstand op het landgoed te voorkomen, zijn er in de plannen daarom ook mogelijkheden opgenomen voor gebruik buiten de hoofdfunctie van gezondheidszorg en preventie.
16 hectare natuuraanleg
Op het landgoed is een groot gebied al aangewezen als Natuurnetwerk Nederland (NNN), maar nog niet als zodanig ingericht. Het Toekomstplan voorziet in de aanleg van dit gebied. Het huidige bos wordt met de plannen hersteld en uitgebreid door onder andere historische boslanen te herstellen en extra dennen, eiken, beuken te planten in het gebied. Historische fiets- en wandelpaden worden hersteld en andere wandelpaden verwijderd. Om zoveel mogelijk het landgoed te herstellen in oorspronkelijke staat.
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed positief over de plannen
Landgoed Zonnestraal is een rijksmonument ontworpen door Jan Duiker, Bernhard Bijvoet en Jan Gerko Wiebenga in de jaren twintig van de vorige eeuw als sanatorium in Hilversum voor de diamantslijpers uit Amsterdam. Het complex is pionierswerk uit de periode van het Nieuwe Bouwen.
De RCE en CRK&M hebben positief geadviseerd op het Toekomstplan Zonnestraal. In de nauwe samenwerking met hen is er een cultuurhistorische waarden en kansenkaart opgesteld met een vertaling naar zoekgebieden voor nieuwe bebouwing. En deze zoekgebieden komen overeen met de plannen voor het verplaatsen van Zonnehoeve en een eventueel nieuwe accommodatie voor bedrijfswoningen en een gastenverblijf.
Participatie
De eigenaren van het landgoed hebben diverse bijeenkomsten georganiseerd met bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden bij het landgoed. Ook zijn er twee meeleesperiodes geweest op conceptversies van het toekomstplan in maart/april en in september/oktober. De ingekomen opmerkingen zijn voorzien van een reactie en hebben tot enkele aanpassingen in het toekomstplan geleid.
Na besluitvorming door de gemeenteraad zullen de eigenaren in samenwerking met de gemeente werken aan een wijziging van het omgevingsplan en een beeldkwaliteitsplan opstellen. Hier worden de bouwregels voor de nieuwe gebouwen onder andere in opgenomen.
