Controle van de kwaliteit van uw bouwplan vanaf 1 januari 2024

5 december 2023
Vanaf 1 januari 2024 gaat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. Deze wet gaat over het bepalen van de bouwkwaliteit van een bouwplan. Hiermee verandert de manier waarop de gemeente bouwplannen behandelt en controleert. Hebt u een bouwplan? Dan wordt u zelf verantwoordelijk voor het inhuren van iemand die de kwaliteit van het plan controleert. U krijgt daardoor extra kosten bij een bouwaanvraag.

Controle van de kwaliteit van bouwplannen

Nu controleert de gemeente of bouwwerken voldoen aan de bouwtechnische regels. Door de Wkb verandert dit. In stappen verschuift deze taak naar onafhankelijke bouwkundig experts. Deze experts noemen we kwaliteitsborgers. Inwoners en ondernemers huren de kwaliteitsborger zelf in.

De gemeente blijft bevoegd tot toezicht en handhaving in zaken die onder de Wkb vallen. Het Wkb-beleid van Hilversum gaat uit van steekproefsgewijs toezicht en van handhaving in situaties met een acuut veiligheidsrisico. 

Wat betekent dit voor u vanaf 1 januari 2024?

Voordat u gaat bouwen kijkt u of uw bouwplan onder de Wkb valt. Dat kunt u vanaf 1 januari 2024 zien via het nieuwe omgevingsloket. Als uw bouwplan onder de Wkb valt, moet u een kwaliteitsborger inhuren. Uw architect, adviseur of aannemer kan u hierbij helpen of dit voor u regelen. Of zoek zelf een kwaliteitsborger met de juiste diploma’s.

De kwaliteitsborger kijkt van begin tot eind mee. Van het maken van het plan totdat het bouwwerk klaar is. De kwaliteitsborger controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Dit scheelt tijd en geeft u meer bescherming tegen fouten. En het voorkomt dat u pas later ontdekt dat een onderdeel van het bouwwerk niet aan de eisen voldoet.

Het bouwproces start met een bouwmelding bij de gemeente. De gemeente heeft de bevoegdheid tot toezicht en handhaving in Wkb-zaken. 

Invoeren Wkb in drie stappen:

De Wkb wordt in 3 stappen ingevoerd. Bij elke stap zijn er meer bouwplannen waarvoor de nieuwe wet geldt.

Stap 1: vanaf 1 januari 2024

De 1e stap start op 1 januari 2024. Vanaf deze datum moet u zelf een kwaliteitsborger inhuren voor bepaalde nieuwbouwplannen. Bijvoorbeeld voor het bouwen van:

  • een nieuwe (vrijstaande) woning

  • een nieuwe fiets- of voetgangersbrug

  • een nieuwe recreatiewoning

  • een nieuwe bedrijfshal met maximaal twee verdiepingen

Voor veel bouwplannen verandert er echter vanaf 1 januari nog niets. Bijvoorbeeld voor het verbouwen van een gebouw. Of voor de bouw van appartementen, scholen, winkelcentra, stationsgebouwen en fabrieken. De gemeente blijft daarvoor de bouwtechnische toets nog zelf uitvoeren. Dat blijft ook nog zo bij uitzonderingen, zoals monumenten en bedrijfspanden voor meer dan 150 personen.

Stap 2, vanaf 1 januari 2025

De planning is dat vanaf 1 januari 2025 de 2e stap ingaat. De overheid beslist hier officieel over in juni 2024. In de 2e stap huurt u zelf een kwaliteitsborger in voor dezelfde nieuwbouwplannen als in de 1e stap. Maar voortaan ook als u dit soort bouwwerken gaat verbouwen.

Stap 3

Later volgt nog een 3e stap. Vanaf dan huurt u zelf een kwaliteitsborger in voor nieuwbouwplannen en verbouwingen zoals in stap 2. Maar voortaan ook voor andere bouwplannen, zoals voor appartementen, monumenten, scholen, winkels en fabrieken. Het is nog niet bekend wanneer de 3e stap ingaat.

Ook kwaliteitsborger als u geen omgevingsvergunning nodig hebt

Het kan zijn dat u voor uw bouwplan geen omgevingsvergunning nodig hebt. In het omgevingsloket ziet u of dat zo is. Hebt u geen omgevingsvergunning nodig, maar valt uw bouwplan wel onder de Wkb? Ook dan huurt u een kwaliteitsborger in.

Als het bouwwerk klaar is

Is het bouwwerk klaar? Dan moet de aannemer laten zien dat het aan de regels voldoet. Het kan zijn dat een bouwwerk niet gebouwd is volgens de regels en afspraken. U krijgt door de Wkb betere mogelijkheden om te zorgen dat de aannemer mogelijke fouten herstelt. Ook moet de aannemer informatie aan u geven over hoe risico's zijn afgedekt. Dit gaat om risico’s op schade die later ontstaan doordat het bouwwerk niet in orde blijkt.

Voordat u het bouwwerk kunt gebruiken moet u bij de gemeente melden dat het werk klaar is. Daarbij levert u een rapport in: de verklaring van de kwaliteitsborger en de gegevens van de aannemer. De gemeente beoordeelt uw melding binnen 2 weken. Tot die tijd mag u het bouwwerk nog niet gebruiken.