Typhusbacteriën zaten in de urine en poep van mensen en werden overgedragen door het eten of drinken van besmet voedsel of water. Wie tyfus had, kreeg hoge koorts, buikpijn, fikse diarree, huiduitslag. Als je geluk had, viel het mee. Vaak had je geen geluk. Het woord tyfus komt uit het Grieks en betekent ‘beneveling’. Vroeger dacht men nog dat je ziek werd van rook of dampen. Gelukkig werden we steeds slimmer.
Riolering en waterleidingen in Hilversum
Vanaf het midden van de 19e eeuw kwam er meer aandacht voor hygiëne. Ook in Hilversum. Artsen willen een waterleiding en gesloten riolen voor de gezondheid van de armen én van de rijken in de naburige villawijken. De gemeente aarzelde: water vervuild met fecaliën was namelijk ook mest voor de droge landbouwgrond. Ook hier geldt weer: gelukkig werden we steeds slimmer. Rond de eeuwwisseling kwam er riolering en waterleidingen in nieuwe wijken, later ook in onze hele gemeente.
Hilversum vijverrijk
Ook Dudok hielp een handje mee aan gezond water in onze stad. Dudok was vanaf 1915 directeur Publieke Werken en ook verantwoordelijk voor civieltechnische zaken. Het pompgemaal aan het Laapersveld uit 1919 is daar een voorbeeld van: De diepe vijver waar een afvoersysteem vuil water naar de Liebergerheide leidde en schoon regenwater naar de Oude Haven werd het centrum van een vijverpark. Dudok hield sowieso van vijvers. En wie niet? Vijvers vinden we overal in Hilversum: voor het raadhuis, in de woonwijken, bij begraafplaatsen en bij Anna’s Hoeve. Ook na Dudoks tijd ging dat vrolijk door: vijvers in de Kerkelanden, de Meent en in het Mediapark. De vijvers van Kerkelanden waren oorspronkelijk van de waterzuiveringsinstallatie West en Oost. Dudok, inmiddels geen directeur meer maar gemeentearchitect, ontwierp de bijbehorende dienstwoningen aan de Diependaalselaan.
Fietstocht langs Hilversumse vijvers
Zin in een mooie fietstocht langs al die Hilversumse vijvers? Snappen wij. Bekijk de route en alle markante punten op www.dudokarchitectuurcentrum.nl (zoek bij Activiteiten naar de fietstocht Water en Groen in Hilversum. Veel plezier!
Foto van het streekarchief: Aanleg riolering in 1908. Koningsstraat, gezien vanaf de Neuweg.
